Kilka dni temu (20.01.2016) przedstawiona została nowa Piramida Żywieniowa, opracowana przez Instytut Żywiności i Żywienia (IŻŻ), różniąca się znacznie od poprzedniej wersji z 2009. Zmiany odzwierciedlają wyniki najnowszych badań naukowych i światowe rekomendacje.
PIRAMIDA ŻYWIENIOWA
Piramida zdrowego odżywiania ma za zadanie określać i przedstawiać obrazowo jakie produkty należy jeść częściej a jakie rzadziej, a także pomagać w zmianie naszych nawyków żywieniowych dla zachowania lepszego zdrowia.
Pierwsza piramida zdrowego odżywiania powstała w 1992 r w USA i służyć miała poprawie interesów amerykańskiego rolnictwa i przemysłu spożywczego. Wyglądała ona następująco:
Podstawą piramidy były produkty zbożowe, czyli pieczywo, makarony, kasze i ryż. Powyżej znajdziemy warzywa i owoce, a dalej (zalecane w coraz mniejszych ilościach) mięso, nabiał. Tłuszcze i słodycze znajdują się na samym wierzchołku – ich należy spożywać jak najmniej.
Dzisiaj wiemy, że takie proporcje żywności nie są dla nas dobre. Zbyt duża ilość węglowodanów sprzyja przyrostowi wagi, a zbytnie ograniczenie tłuszczów prowadzi do problemów zdrowotnych.
NOWA PIRAMIDA ŻYWIENIA
Nowa piramida IŻŻ wraz z 10 zasadami i opisem jest najprostszym, krótkim i zwięzłym sposobem wyrażenia zasad prawidłowego żywienia. Wiedza o żywności, żywieniu oraz ich wpływie na zdrowie człowieka jest dziś ogromna, podlega też stałej ewolucji i zmianom. Dlatego również nasza piramida co pewien czas poddawana jest pewnym modyfikacjom. Aktualna piramida jest m.in. odpowiedzią na zalecenia WHO, a jej myśl przewodnią można ująć tak: mniej cukru, soli i tłuszczu, więcej błonnika – mówi prof. Mirosław Jarosz, dyrektor Instytutu Żywności i Żywienia.
Piramida Zdrowego Żywienia i Aktywności Fizycznej już w samej nazwie ukazuje jak bardzo zmienia się jej koncepcja. Zwraca uwagę na ogromne znaczenie aktywności fizycznej w zachowaniu prawidłowego zdrowia. Została opracowana i przedstawiona zarówno graficznie, jak i jako lista 10 Zasad Zdrowego Żywienia.
Najważniejsze zmiany:
- W nowej piramidzie żywienia jako podstawa umieszczona została aktywność fizyczna, która wcześniej była przedstawiana jako dodatek do piramidy. To podkreśla szczególną rolę aktywności fizycznej w utrzymaniu zdrowia
Poza żywieniem, dla naszego zdrowia bardzo ważna jest też codzienna aktywność fizyczna, co najmniej 30-45 minut. Łącznie z dobrze zbilansowaną dietą pozwala ona zapobiec m.in. rozwojowi bardzo niebezpiecznej dla naszego zdrowia nadwagi i otyłości – komentuje prof. Mirosław Jarosz.
- Warzywa i owoce wyparły produkty zbożowe i zajęły ich miejsce w nowej piramidzie.
Ostatnie badania wskazują ponad wszelką wątpliwość, że warzywa i owoce powinny być podstawą naszego żywienia. Dostarczają bowiem wielu bezcennych składników (mineralnych, witamin, polifenoli) i w istotny sposób zmniejszają zachorowalność oraz umieralność na choroby układu krążenia, cukrzycę czy nowotwory. Warzywa i owoce spożywajmy więc jak najczęściej i w jak największej ilości. Powinny stanowić co najmniej połowę, tego co jemy. Pamiętajmy jednak o właściwych proporcjach: 3/4 powinny stanowić warzywa, a 1/4 owoce – mówi prof. Mirosław Jarosz.
- W piramidzie pojawiły się zioła jako zamiennik dla soli
- tłuszcze uwzględniają, poza olejem (w piramidzie z 2009 roku) również orzechy, które są bardzo zdrowym źródłem tłuszczu, witamin i minerałów
- zwrócono wyraźną uwagę na potrzebę zmniejszenia użycia cukru, zwłaszcza jako środka dosładzającego (np. herbatę)
10 ZASAD ZDROWEGO ŻYWIENIA
Jako dodatek do piramidy, opracowana została lista 10 zasad zdrowego żywienia. I bardzo dobrze – wprawdzie jesteśmy wzrokowcami i obrazy docierają do nas dużo lepiej, jednak treściwe uzupełnienie w postaci listy najważniejszych punktów na pewno pomoże wielu osobom zidentyfikować i wyeliminować błędy żywieniowe. Pamiętać oczywiście należy, że każdy przypadek jest indywidualny i należy odpowiednio interpretować zalecenia w stosunku do własnego przypadku.
ZAMIAST PIRAMIDY
Ciekawą opcją jest jeszcze inne przedstawienie zaleceń żywieniowych, opracowana przez Harvard School of Public Health. Harvard proponuje prezentację za pomocą „zdrowego talerza”. Spójrzcie poniżej:
Niezależnie od tego, która wersja bardziej przemawia do indywidualnej osoby, obie prezentacje trzymają zbliżone założenia, czyli wskazują na aktywność ruchową, za bazę żywienia uważają warzywa i owoce, dalej biało i produkty zbożowe (co ważne: pełnoziarniste), a także zwracają uwagę na konieczność dobrego nawadniania.
Jeśli uważasz, że ten artykuł jest interesujący, podziel się nim z innymi, korzystając z przycisków mediów społecznościowych pod tekstem. Jeśli nie chcesz się dzielić, może przynajmniej go polubisz? :-)
—————————
Źródła:
http://www.izz.waw.pl/pl/